“กินเจหนึ่งมื้อ หมื่นชีวิตรอด” เป็นคำคมกินเจที่อาจมีใครหลายคนคุ้นอยู่บ้าง อีกไม่กี่วันเทศกาลถือศีลกินเจมาถึงอีกแล้ว ซึ่งเทศกาลกินเจ 2564 ก็จะตรงกับวันกินเจที่ 6–14 ตุลาคม 2564 ผู้ที่ทานเจอยู่ประจำก็พร้อมเตรียมล้างท้องกินเจตั้งแต่วันที่ 5ตุลาคมกันตามปกติอย่างที่เคยทำมา รวมไปถึงผู้ที่ทานเจขาจรที่ทานบ้างตามสะดวก ซึ่งปกติกินเจจะคึกคักกันทุกปี แต่กินเจปีนี้จะค่อนข้างเงียบเหงาไปสักหน่อย เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 และอุทกภัยน้ำท่วมที่ครอบคลุมไปแล้ว30กว่าจังหวัด ทำให้เทศกาลกินเจปีนี้ไม่คึกคักเท่าเทศกาลกินเจ2563

การกินเจนี้มาจากการที่เชื่อว่า เป็นการสักการะพระพุทธเจ้าในอดีตทั้ง 7 พระองค์ และพระมหาโพธิสัตว์ 2 พระองค์ รวมเป็น 9 พระองค์ โดยการที่ฆราวาสละเว้นจากการเบียดเบียนชีวิตสัตว์อื่นเพื่อมาบำรุงบำเรอ มาเพิ่มเลือดเพิ่มเนื้อของตน และการสมาทานรักษาศีล รักษาและประพฤติตนให้สะอาดทั้งภายนอกและภายใน โดยนิยมสวมใส่ผ้าขาวเพื่อเป็นการย้ำเตือนให้ปฏิบัติตนให้ขาวสะอาดอยู่เสมอ แต่ไม่ได้จำกัดว่าจะต้องสวมชุดขาวเท่านั้น ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับความสะดวกของแต่ละบุคคล 

เทศกาลกินเจเดือนไหน / กินเจกี่วัน? 

เทศกาลกินเจของทุกปีจะตรงกับวันขึ้น 1 ค่ำถึง 9 ค่ำเดือน 9 ตามปฏิทินจีน ซึ่งจะตรงกับเดือน11 หรือเดือนตุลาคมของไทย รวมเป็นเวลา 9 วัน 9 คืน แต่บางคนกินล้างท้องล่วงหน้า 1 วันก็รวมเป็น 10 วัน 

ทำไมต้องล้างท้องก่อนกินเจ?

ล้างท้องก่อนกินเจคือการปรับสภาพกระเพาะและระบบย่อยอาหารให้คุ้นชินกับการกินเจให้ดียิ่งขึ้น โดยวันล้างท้องกินเจสามารถทำได้ก่อนกินเจวันแรก1–2 วัน 

เทศกาลกินเจคืออะไร ทำไมต้องกินเจ กินเจแล้วได้อะไร?

“เจ” ในภาษาจีนทางพุทธศาสนานิกายมหายานจะหมายถึง “อุโบสถ หรือการรักษาศีล8”  ที่นอกจากจะละเว้นการทานเนื้อสัตว์เพื่อเป็นการไม่เบียดเบียนชีวิตอื่นแล้ว ยังละเว้นจากการทานอาหารหลังเที่ยงวันอีกด้วย รวมไปถึงการรักษาศีล ปฏิบัติดีทั้งทางกาย วาจา ใจ ให้ครบองค์3ตลอดระยะเวลาการทานเจ แต่ก็มีบางคนที่กินเจแต่ไม่ถือศีลด้วยหลายๆเหตุผล บางคนกินเจวันเกิด บางคนก็กินเจเพื่อสุขภาพ บางคนก็กินเจแก้บน แต่บางคนก็กินตามวัฒนธรรมกินเจอย่างเคร่งครัด 

กินเจได้สุขภาพที่ดีขึ้น เพราะอาหารเจคืออาหารชีวจิตอย่างหนึ่ง ช่วยล้างพิษในร่างกาย ช่วยปรับสมดุลให้ร่างกาย เสริมสร้างระบบภายในร่างกายให้มีประสิทธิภาพในการทำงานมากขึ้น โดยในความเชื่อของคนจีนเนื้อสัตว์คือหยิน ส่วนผักและผลไม้เป็นหยาง เนื่องจากส่วนใหญ่คนเราจะทานเนื้อสัตว์มากกว่าผักผลไม้ เทศกาลเจที่งดการทานเนื้อสัตว์ แต่เน้นการทานผักผลไม้ จึงเป็นช่วงเวลาแห่งการลดหยินที่มากเกินไป และเพิ่มหยางให้ร่างกายมากขึ้น ทำให้มีความสมดุลระหว่างหยิน-หยาง หรือในอีกมุมหนึ่งก็คือการทานผักผลไม้จะช่วยเพิ่มความเป็นด่างให้กับร่างกาย และลดกรดที่มากเกินไปจากเนื้อสัตว์ ก็เป็นการปรับร่างกายให้สมดุลเช่นกัน แถมอาหารเจไม่อ้วนอีกด้วย คิดว่าข้อนี้น่าจะเป็นเหตุผลของสาวๆหลายคนในการทานเจ

กินเจเพื่อทำบุญและละเว้นกรรมที่เกิดจากการฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ไม่ว่าเราจะเป็นผู้ฆ่าหรือใช้ผู้อื่นฆ่า หรือแม้แต่เป็นผู้ซื้อจับจ่ายเนื้อสัตว์มาบริโภคในรูปแบบใดก็ตาม ล้วนเป็นผู้มีส่วนร่วมในการตัดรอนชีวิตสัตว์อื่นทั้งสิ้น ดังนั้นการงดเว้นเนื้อสัตว์จึงเป็นการช่วยชีวิตสัตว์ที่จะต้องถูกฆ่าไปได้อีกหลายพันหลายหมื่นชีวิตเลยทีเดียว และยังเป็นการละเว้นจากการสร้างกรรมให้ตนเองด้วยเช่นกัน 

หลักการกินเจ

• กินเจห้ามกินผักกลิ่นฉุน 5 อย่าง ได้แก่ หัวหอมแดงและขาวรวมถึงต้นหอม(ไม่ดีต่อไต) กระเทียม(ไม่ดีต่อหัวใจ) กุ้ยช่าย(ไม่ดีต่อตับ) หลักเกียว(ไม่ดีต่อม้าม) ใบยาสูบ(ไม่ดีต่อปอดกรณีที่ใช้สูบ) และอาจรวมไปถึงผักที่มีกลิ่นฉุนอื่นๆ เช่น ผักชี พริกไทย เครื่องเทศที่มีกลิ่นแรง
• ห้ามกินเนื้อสัตว์ รวมไปถึงอวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่ง ไข่ ไขมันและเลือด
• อาหารเจต้องห้ามมีรสจัด ทั้งเค็มจัด เผ็ดจัด หวานจัด เปรี้ยวจัด เพราะอาหารรสจัดจะไปกระตุ้นต่อมต่างๆในร่างกายทำงานมากขึ้น จะทำให้ช่วงกินเจหิวบ่อยขึ้น ส่งผลต่อรบกวนระบบจิตใจไม่สงบและอาจทำให้การกินเจไม่ครบตามกำหนด
• ห้ามกินนม เนย น้ำมัน ครีมเทียม และผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ 
• ห้ามดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ทุกชนิดตลอดระยะเวลาที่ถือศีลกินเจ 9 วันน 
• ห้ามกินอาหารที่คนปรุงไม่ได้ถือศีลกินเจ นี่เป็นเหตุผลที่ว่าทำไมคนที่ถือศีลกินเจอย่างเคร่งครัดมักจะไปรวมตัวกันที่ศาลเจ้าต่างๆ หรือโรงทาน เพราะคนที่ปรุงหรือทำอาหารจะเป็นผู้ที่ถือศีลเช่นกัน 
• แยกถ้วยชามและภาชนะที่ใส่อาหารออกจากถ้วยชามที่ใส่อาหารปกติหรืออาหารที่มีส่วนของเนื้อสัตว์ 
• รักษาศีล5 หรือ ศีล8 รักษากาย วาจา ใจ ให้สะอาดบริสุทธิ์ ด้วยการคิดดี พูดดี ทำดี ไม่เบียดเบียนชีวิตอื่น(ทางกาย) พูดจาสุภาพ ไม่นินทา ไม่พูดหยาบ ไม่พูดปด ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดเพ้อเจ้อ(ทางวาจา) และไม่คิดร้ายต่อผู้อื่น(ทางใจ)
• ห้ามดับตะเกียงทั้ง 9 ดวง ตามสถานที่จัดเทศกาลกินเจอย่าง ศาลเจ้า โรงทานต่างๆ จะมีการจุดตะเกียง 9 ดวงไว้ตลอดวันคลอดคืน และห้ามในตะเกียงนั้นดับเด็ดขาดในช่วงถือศีลกินเจ 

กินเจอะไรได้บ้างและอาหารเจห้ามอะไรบ้าง?

• กินเจกินไข่ได้ไหม? ไข่ก็จัดเป็นส่วนหนึ่งของสัตว์ สำหรับการกินเจจึงถือว่าไข่ก็เป็นอาหารที่ควรงดเช่นกัน รวมไปถึงอาหารและขนมที่มีไข่เป็นส่วนประกอบ ไม่ว่าจะขนมพื้นเมือง ขนมเบเกอรี่ ขนมที่ทำมาจากไข่ทั้งสิ้น เช่น ฝอยทอง ทองหยิบ ทองหยอด ขนมหม้อแกง ขนมไข่ ขนมเค้ก ขนมปัง ฯลฯ 
• กินเจกินคอลลาเจนได้ไหม? คอลลาเจนจะสกัดมาจากปลาทะเลน้ำลึก วัว หมู และสัตว์อื่นๆ จึงถือว่าคอลลาเจนก็เป็นส่วนหนึ่งในการเบียดเบียนชีวิตสัตว์อื่นด้วย 
• กินเจกินหอยนางรมได้ไหม – กินเจกินซอสหอยนางรมได้ไหม? แม้บางตำราจะกล่าวว่าสามารถกินหอยนางรมได้ แต่หากจะรักษาศีลให้ครบถ้วนอย่างแท้จริงแล้ว การไม่ฆ่าสัตว์ การละเว้นจากเนื้อสัตว์ทุกชนิดจะดีที่สุด 
• กินเจกินพริกได้ไหม พริกไม่ได้เป็นข้อห้ามและสามารถทานได้ แต่สำหรับบางคนอาจงดเว้นจากการกินพริกด้วยเพราะอาจถือว่าเป็นผักกลิ่นฉุน
• กินเจกินมาม่าได้ไหม? หากเป็นบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปเจ ก็สามารถทานได้ปกติ 
• กินเจกินขนมปังได้ไหม? ขนมปัง ขนมเบเกอรี่ต่างๆ หรือขมมกรุบกรอบทั่วไป มักจะที่ ไข่ นม ชีส ไขมันสัตว์เป็นส่วนปรกอบ แต่สามารถทานขนมปังเจได้ ซึ่งต้องระมัดระวังในการเลือกซื้อและรับประทานให้ดีๆ 
• กินเจกินเนยได้ไหม? ไม่ว่าเนยหรือชีสจะผลิตภัณฑ์จากสัตว์ แม้ว่าจะมีเนยเจจำหน่ายแล้วในปัจจุบัน แต่ก็หาได้ยาก หากไม่มั่นใจและไม่อยากแตกเจโดยไม่ตั้งใจ ควรงดไปก่อนช่วงกินเจ 
• กินเจกินผงชูรสได้ไหม? หากผงชูรสล้วนที่ทำจากมันสำปะหลังและกากน้ำตาลอ้อย (ผงชูรสผลึกสีขาวไม่มีการเติมกลิ่นหรือรสใดๆ) ก็สามารถใช้ปรุงอาหารได้ แต่ให้เลี่ยงเครื่องปรุงผงชูรสอื่นๆที่มีส่วนผสมจากสัตว์ เช่น ผงชูรสรสหมู ผงชูรสซุปไก่ เป็นต้น  
• กินเจกินช็อกโกแลตได้ไหม? เนื่องจากช็อกโกแลตส่วนใหญ่จะมีนมเป็นส่วนประกอบ จึงควรเลี่ยงไปก่อน แต่สามารถทานดาร์กช็อกโกแลต100% ได้ 
• กินเจผักชีกินได้ไหม? แม้ว่าผักชีจะไม่ได้อยู่ในข้อห้ามผัก 5 อย่าง แต่ก็เป็นผักที่มีกลิ่นฉุนอยู่ดี เลี่ยงไม่ทานเลยจะดีกว่า ไม่เพียงแค่ผักชี หลายๆคนที่กินเจก็เลี่ยงกินผักกลิ่นฉุนทุกชนิด ทั้ง ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด ใบกระเพรา โหระพา 

กินเจกินน้ําอะไรได้บ้างและคนกินเจดื่มน้ำอะไรไม่ได้บ้าง?

กินเจโอวัลตินกินได้ไหม กินเจกินชาเขียวได้ไหม กินเจกินน้ําเต้าหู้ได้ไหม กินเจกินไอติมได้ไหม กินเจกินโค้กได้ไหม กินเจกินเหล้าได้ไหม ฯลฯ … คำข้อสงสัยที่บางคนก็อาจยังไม่แน่ใจหรือรู้และงดแล้วแต่ยังเผลอไปกินผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมจนทำให้เจแตกได้เช่นกัน 

• กินเจกินน้ำผึ้งได้ไหม? แม้ว่าน้ำผึ้งจะไม่ได้มาจากผึ้งโดยตรง แต่น้ำผึ้งก็เป็นส่วนหนึ่งของรังผึ้ง ผู้ที่รักษาศีลอย่างเคร่งครัดจะไม่เบียดเบียนชีวิตอื่นในทุกรูปแบบ จึงไม่ควรดื่มน้ำผึ้ง สำหรับผู้ที่รักในการดื่มน้ำผึ้งเพื่อสุขภาพหรือรักในรสชาติก็ตาม ควรงดน้ำผึ้งไปก่อนในช่วงระหว่างกินเจ แต่สำหรับผู้ที่กินเจตลอดชีวิตจะไม่ดื่มน้ำผึ้งเลย แม้ว่าน้ำผึ้งจะถูกขนานนามว่าเป็นยาอายุวัฒนะก็ตาม 
• กินเจกินนมได้ไหม? ผู้ที่ถือศีลกินเจสามารถทานนมธัญพืชได้ เช่น นมถั่วเหลือง นมอัลมอนด์ น้ำลูกเดือย แต่ให้งดนมวัว นมแพะ และอาหารบางชนิดที่มีส่วนผสมของนมวัวหรือนมแพะ เช่น โยเกิร์ต นมเปรี้ยว ไอศกรีม เครื่องดื่มสำเร็จรูป จะทำให้เจแตกแบบไม่ได้ตั้งใจ 
• กินเจกินกาแฟได้ไหม? ชา ชาเขียว กาแฟ โอวัลติน ไมโล ล้วนดื่มได้ ถ้าไม่ใส่นม เนย ครีมเทียมที่ทำมาจากไขมันสัตว์ทุกชนิด แต่สามารถใส่นมจากพืช หรือครีมเทียมจากถั่วเหลืองแทน และปัจจุบันก็มีครีมเทียมถั่วเหลืองก็เริ่มมีจำหน่ายและหาซื้อได้ง่ายขึ้นกว่าแต่ก่อน หรือถ้าเป็นเครื่องดื่มแบบ 3 อิน 1 ก็ต้องดูที่ระบุว่า“เจ”และต้องอ่านส่วนผสมให้ดีๆ เพราะบางชนิดเขียนว่าเจ แต่ยังมีส่วนผสมจากไขมันสัตว์ติดมาด้วย 
• กินเจกินน้ำผลไม้ได้ไหม? น้ำผลไม้สามารถดื่มได้ปกติ ยกเว้นน้ำผลไม้ปั่นหรือน้ำผลไม้แปรรูปบางชนิดที่อาจมีส่วนผสมของนม นมจืด หรือน้ำผึ้งลงไปด้วย ทางที่ดีควรดื่มน้ำผลไม้คั้นสดหรือซื้อผลไม้แล้วนำมาคั้นดื่มเองจะดีกว่า 
• กินเจกินน้ําอัดลมได้ไหม? น้ำอัดลมไม่ได้เป็นข้อห้ามในอาหารกินเจ และไม่ได้มีส่วนผสมใดๆจากเนื้อสัตว์ มีเพียงน้ำตาลที่เป็นองค์ประกอบหลัก จึงดื่มได้ แต่เลี่ยงได้ก็ควรเลี่ยงหากต้องการรักษาสุขภาพ เพราะอย่างที่บอก 
• กินเจกินเครื่องดื่มชูกำลังได้ไหม? ส่วนใหญ่เครื่องดื่มชูกำลังหลายๆยี่ห้อจะมีส่วนผสมของน้ำตาล คาเฟอีน เกลือแร่ และวิตามิน จึงสามารถดื่มได้ แต่ต้องระวังและอ่านส่วนประกอบให้ดี เพราะเครื่องดื่มชูกำลังบางชนิดมีโอเมก้า3 ซึ่งเป็นส่วนที่ทำมาจากสัตว์ (ปลา) ถ้ากลัวพลาดก็ควรงดเว้นไปก่อนในช่วงนี้ 
• กินเจกินเบียร์ได้ไหม? ไม่ว่าจะเบียร์ เหล้า ไวน์ สปาย ค็อกเทล ล้วนเป็นเครื่องดื่มมีแอลกอฮอล์ทั้งสิ้น จึงควรงดเว้น

กินเจกับกินมังสวิรัติต่างกันยังไง?

การทานเจ (Vegan) จะเว้นจากเนื้อสัตว์และทุกชิ้นส่วนที่มาจากสัตว์ทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นนม ไข่ ไขมัน หนัง เนื้อ ผักกลิ่นฉุน ในขณะที่การทานอาหารมังสวิรัติ จะสามารถทานผักได้ทุกชนิด รวมไปถึงไข่ และ นม ได้ แต่การกินมังสวิรัติจะมีหลายแบบด้วยกัน

• มังสวิรัติ (Vegetarian) การกินผักทุกชนิดและงดเว้นเนื้อสัตว์ 
• มังสวิรัติไข่ (Ovo Lacto Vegetatrian) งดเนื้อสัตว์ แต่กินไข่ นม และอาหารที่ผลิตจากไข่ 
• มังสวิรัตินม (Lacto Vegetarian) กลุ่มกินอาหารมังฯ แต่ยังคงกินผลิตภัณฑ์จากนม อาจเรียกกลุ่มนี้ว่า Lactatian 
• กึ่งมังสวิรัติ (Semi Vegetarian) หรือมังสวิรัติปลา เน้นการกินผัก แต่อาจมีกินปลาบ้างเป็นบางคราว 

ดังนั้นคนที่กินมังสวิรัติจะกินอาหารที่ทำจากไข่ นม และผักได้ทุกชนิด ในขณะที่การกินเจจะมีข้อจำกัดที่มากกว่า แต่ไม่ว่าจะการทานเจหรือการทานมังสวิรัติ ก็จะมีหลักคล้ายกันตรงที่ทานเพื่อสุขภาพและเลี่ยงการทานเนื้อสัตว์ 

ประโยชน์ของการกินเจ

• เมื่อรับประทานอาหารเจเป็นประจำ เลือดจะมีการฟอกให้สะอาด ทำให้ไหลเวียนดี ไม่หนืดข้น เซลล์ในร่างกายไม่เสื่อมง่าย ช่วยให้ผิวพรรณแลดูผ่องใส นัยน์ตาไม่พร่ามัว สดชื่น รู้สึกร่างกายเบาสบาย ร่างกายแข็งแรง มีสุขภาพอนามัยดี 
• สารอาหารจากพืชจะช่วยในระบบย่อยและขับถ่ายได้ดี ช่วยขับพิษและของเสียออกจากร่างกาย เป็นการดีท็อกซ์ด้วยธรรมชาติ 
• ปรับสมดุลให้ร่างกาย เพราะการงดเนื้อสัตว์ก็เป็นการลดปริมาณกรดที่ได้จากการบริโภคเนื้อสัตว์ และเพิ่มความเป็นด่างให้กับร่างกาย ทำให้ภายในร่างกายเกิดความสมดุล
• ช่วยให้ระบบขับย่อยและอวัยวะภายในร่างกายได้พักจากการทำงานหนักที่ต้องย่อยอาหารย่อยยากอย่างเช่น เนื้อสัตว์ 
• เป็นการลดน้ำหนักไปในตัวสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก และต้องเป็นการทานอาหารที่ได้สารอาหารและมีประโยชน์ 
• อาหารเจลดเสี่ยงจากโรคร้าย เพราะผักผลไม้จะมีใยอาหารสูงที่ช่วยป้องกันมะเร็ง ลดคลอเลสเตอรอล ตรงข้ามกับเนื้อสัตว์ที่จะมีไขมันและคลอเลสเตอรอลสูง 

พิกัดกินเจปี 2564 

ถึงแม้ว่าเทศกาลเจ2564จะรุมเร้าไปด้วยโรคระบาดและอุทกภัย จนทำให้หลายพื้นที่ไม่สามารถจัดงานถือศีลกินเจได้เหมือนปีที่ผ่านๆมา ทำให้ต้องเปลี่ยนไปทำเองที่บ้าน แต่ก็ยังมีศาลเจ้า โรงเจ และโรงทานอีกหลายแห่งที่ประชาชนยังสามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้ แต่ต้องปฏิบัติตามกฏระเบียบมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 อย่างเคร่งครัด โดยเรามีพิกัดที่กินเจ 2564 มาฝากสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าร่วม 

• กรุงเทพมหานคร ปกติจะมีเทศกาลกินเจที่เยาวราชแต่เมื่อปีนี้งดเทศกาล แต่ประชาชนยังคงสามารถร่วมได้ที่ศาลเจ้า และโรงเจได้ทุกแห่งที่เปิดบริการ 
• จันทบุรี เนื่องจากจังหวัดจันทบุรียังคงมีอัตราการแพร่ระบาดโรคโควิดสูง แต่ยังต้องการรักษาประเพณีเทศกาลกินเจของบ้วนเฮงเจตั๊ว วัดเขตร์นาบุญญาราม ซึ่งจะเป็นปีที่134 ในวันที่ 6–14 ตุลาคม ปี 2564 นี้ ติดตามรายละเอียดได้ที่ เฟซบุคเพจองค์การบริหารส่วนจังหวัดจันทบุรี 
• จังหวัดราชบุรี กินเจแบบ New Normal ศาลเจ้าท่งเฮงตั๊ว จะมีการร่วมถือศีลกินเจ ระหว่างวันที่ 5–15 ตุลาคม 2564 แบบนิวนอร์มอล ตามมาตรการควบคุมโรคโควิด19 โดยจะมีการสวดพุทธบูชาวันละ 4 รอบ โดยพระสงฆ์จีนนิกายจากวัดเล่งเน่ยยี่ และศาลเจ้าของดการนอนค้างที่ศาล ยกเว้นเจ้าหน้าที่บางส่วน และงดการเปิดโรงทานจัดเลี้ยงอาหารเจ รวมไปถึงพิธีซิโกว 
• จังหวัดสมุทรสาคร จัดอบรมจำหน่ายอาหารเจ โดยจะมีการจัดจำหน่ายอาหารเจในเทศกาลกินเจวันที่ 5–14 ตุลาคม 2564 บริเวณริมเขื่อนศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสมุทรสาคร 
• จังหวัดสงขลา จะมีการจัดเทศกาลกินเจในวันที่ 5–14 ตุลาคม 2564 ที่ บริเวณสวนหย่อมศุภสารรังสรรค์ 
• จังหวัดตรัง ได้ทำการเชิญชวนร่วมงานเทศกาลถือศีลกินผัก วันที่ 5–14 ตุลาคม 2564 โดยจะงดพิธีอัญเชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำศาลเจ้า งดพิธีง้อต่อกง มีการจำกัดจำนวนคนในการเข้าร่วม ไม่อนุญาตให้ผู้เข้าร่วมงานทำการเข้าพักอาศัยที่โรงทาน ไม่มีร้านค้าจำหน่ายอาหารและเครื่องดื่ม งดงานมรสพทุกชนิด  
• จังหวัดภูเก็ต งานเทศกาลถือศีลกินเจภูเก็ต 2564 หรือ Vegetarian Festival คือ วันที่ 6–14 ตุลาคม 2564 โดยในงานเทศกาลถือศีลกินผักจังหวัดภูเก็ต จะมีการแห่พระรอบเมืองหรือพิธีอิ้วเก้งด้วยรถยนต์ และอาจมีการปรับรูปแบบบางอย่าง เพื่อให้เข้ากับการควบคุมตามมาตรการโรคระบาด โดยประชาชนที่สนใจจะเข้าร่วมงานสามารถติดตามรายละเอียดได้ทาง เฟซบุ๊กเพจ เทศกาลกินเจภูเก็ต

แม้ว่าเทศกาลกินเจปีนี้จะไม่คึกคัก เงียบเหงา และมีข้อจำกัดมากมาย แต่ก็เพื่อไปตามมาตรการความปลอดภัยของทุกคน ซึ่งการกินเจเป็นการละเว้นบาป สร้างกุศล เสริมบารมีให้กับตน ดังนั้นเราสามารถกินเจได้ทุกที่ ทำกินเองได้ง่ายๆที่บ้าน หรือซื้ออาหารเจกลับไปอุ่นทานเองที่บ้านได้ โดยไม่จำเป็นต้องไปทำที่วัด ศาลเจ้า หรือโรงเจ เพียงแค่คิดดี พูดดี ทำดี และทำให้ได้อย่างเคร่งครัด เป็นการถือสัจจะไปในตัว เท่านี้ก็เป็นการถือศีลกินเจที่สมบูรณ์ทุกประการ 

ตั้งแต่ฝุ่น PM2.5 จนมาถึงโควิด-19 ต้องยอมรับว่าหลายๆคนเริ่มหันมาดูแลสุขภาพกันมากขึ้น เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นและป้องกันตัวเองเท่าที่จะทำได้มากที่สุด โดยการดูแลสุขภาพนั้นมีทั้งเรื่องอาหารการกิน การออกกำลังกาย และในเรื่องของอาหารเสริม ซึ่งคนให้ความสนใจกันมากที่สุดจะเป็น “วิตามินซี” 

วิตามินซีคือวิตามินที่ละลายน้ำได้และร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ จะต้องรับประทานเข้าไป โดยพบมากในผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เช่น อะเซโรล่า ส้ม ฝรั่ง มะนาว สัปปะรด ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ มะเขือเทศ ผักใบเขียว พริก พริกหวาน มันฝรั่ง มันเทศ ถั่วฝักเขียว ดอกกะหล่ำ บลอกโคลี่ ผักปวยเล้ง เป็นต้น

บางคนเข้าใจว่าวิตามินซีแก้หวัด ซึ่งไม่ใช่!! เพราะวิตซีไม่ใช่ยา แต่เพียงช่วยลดอาการรุนแรงและระยะเวลาการเป็นหวัดให้หายเร็วขึ้น เพราะผู้ที่ทานวิตามินซีอยู่เสมอจะช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน และช่วยระบบการทำงานของเม็ดเลือดขาวให้ทำงานได้มีประสิทธิภาพดีขึ้น แต่สำหรับผู้ที่ออกกำลังกายและทานวิตามินซีควบคู่เป็นประจำจะยิ่งช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นหวัดได้มากกว่าคนที่ทานวิตามินซีอย่างเดียว 

วิตามินซีช่วยอะไร

Vitamin C หรือ Ascorbic Acid คือ กรดแอสคอร์บิก เป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย เพราะช่วยต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันความเสียหายของเซลล์ ช่วยสร้างและเพิ่มประสิทธิภาพเม็ดเลือดขาวในการกำจัดสิ่งแปลกปลอมในร่างกาย เสริมระบบภูมิคุ้มกัน มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ช่วยบำรุงผิวพรรณ ช่วยซ่อมแซมในส่วนที่สึกหรอ  ช่วยในกระบวนการสร้างคอลลาเจน ซึ่งเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งในกระดูก กระดูกอ่อน กล้ามเนื้อ และหลอดเลือด ช่วยสมานแผลให้หายเร็วขึ้น ช่วยให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้ดี ผู้ที่ขาดวิตามินซีก็ส่งผลให้ขาดธาตุเหล็กไปด้วย อาจมีเลือดออกตามไรฟัน อ่อนเพลีย เป็นหวัดและติดเชื้อได้ง่ายแต่หายช้า เลือดกำเดาไหลบ่อย ปวดตามข้อ มีผื่นแดง 

กลไกที่วิตามินซีมีส่วนสำคัญในการเสริมภูมิคุ้มกันอย่างแรกเลยคือ วิตามินซีช่วยสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวลิมโพไซต์และฟาโกไซต์ เพิ่มประสิทธิภาพให้เม็ดเลือดขาวมากขึ้น อย่างที่สองคือวิตามินซีช่วยปกป้องการทำลายเซลล์เม็ดเลือดขาว เพราะเมื่อติดเชื้ออาจเกิดการอักเสบได้เนื่องจากมีการต่อสู้ระหว่างเม็ดเลือดขาวและกับเชื้อโรค ทำให้เกิดอนุมูลอิสระที่ถูกปล่อยออกมาเพื่อทำลายเม็ดเลือดขาว วิตามินซีจะช่วยกำจัดอนุมูลอิสระไม่ให้ไปทำลายเซลล์เม็ดเลือดขาว 

ทานวิตามินซีควรกินตอนไหนดีที่สุด 

สำหรับคำถามที่ว่าวิตามินซีควรกินตอนไหน หากต้องการประโยชน์วิตามินซีดีสุดต่อร่างกายคือการรับประทานหลังอาหารเช้า เนื่องจากร่างกายของเราจะมีอนุมูลอิสระเพิ่มขึ้นได้ตลอดเวลา จากกิจกรรมหรือการทำงานระหว่างวัน อีกทั้งมีการดื่มน้ำเรื่อยๆ ทำให้มีการขับวิตามินออกทางปัสสาวะมากกว่าตอนกลางคืนที่ปัสสาวะจะค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะเป็นเวลานาน เสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วได้ 

และควรทานวิตามินซีหลังอาหารหรือระหว่างการทานอาหาร เพื่อให้ร่างกายดูดซึมได้ดี และลดการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร เพราะวิตามินซีมีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนๆ จึงไม่แนะนำให้ทานก่อนอาหารหรือตอนท้องว่าง ผู้มีปัญหาเรื่องโรคกระเพาะควรปรึกษาแพทย์ และในการรับประทานวิตามินขนาดสูงก็เช่นกัน 

นายแพทย์ ฆนัท ครุฑกูล แพทย์โรงพยาบาลรามาธิบดี เปิดเผยว่า การออกกำลังกายและทานวิตามินซีประจำ เพื่อให้ร่างกายมีความแข็งแรงและสร้างภูมิต้านทานภูมิแพ้ ไข้หวัดและโควิด-19 ยิ่งทำให้หลายคนสนใจและหาซื้อวิตามินซีกันเพิ่มมากขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับยอดซื้อในหลายๆปีที่ผ่านมาก่อนที่ไวรัสโควิดจะระบาด

วิตามินซีในท้องตลาดที่หาซื้อได้ทั่วไปจะพบว่ามี วิตามินซีธรรมชาติ(Natural vitamin C) ที่ได้จากผักผลไม้  วิตามินซีสังเคราะห์ (Synthetic vitamin C) ทั้งแบบวิตซีเม็ด วิตามินซีแบบอม วิตามินซีแบบเคี้ยว วิตามินซีน้ำ วิตามินซีผิวใส แบบที่มีไบโอฟลาโวนอยด์ที่ช่วยเพิ่มในการดูดซึม วิตามินซี Ascorbic Acid  วิตามินซี citrus ที่เป็นวิตามินซีจากพืชตระกูลส้ม และวิตามินซี acerola cherry 

ทานวิตามินซีวันละเท่าไรดีที่สุด 

จากการศึกษาวิจัยจากสถาบันทางการแพทย์ได้พบว่า การที่เราทานวิตามินซี 500 มิลลิกรัม วิตามินซีจะถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ 70 ไมโครโมล ถ้าหากทานวิตามิน ซี 1000 มิลลิกรัม ร่างกายจะดูดซึมได้ 75 ไมโครโมล และถ้าเราทานขนาด 2000 มิลลิกรัม ร่างกายจะรับวิตามินซีได้ประมาณ 78 ไมโครโมล ซึ่งจะเห็นว่าแทบไม่แตกต่างกันมากนัก ฉะนั้นทานวิตามินซี 500 mg ก็พอเหมาะสม

แต่เนื่องจากปัจจุบันมีทั้งฝุ่น มลภาวะ อีกทั้งCOVID-19 ที่กำลังระบาด ร่างกายจึงต้องการเสริมภูมิคุ้มกันที่มากขึ้น การทานวิตามินซีในปริมาณ1000-2000 มิลลิกรัม จะดีกว่าสำหรับในสถานการณ์ ณ ตอนนี้ และถ้าเทียบราคาวิตามินซีระหว่าง 500 mgและวิตามินซี 1000 mg ราคาก็ต่างกันไม่มากนัก โดยอาจแบ่งเป็นการทาน เช้า-เย็น 

วิตามินซีแบบไหนดีที่สุด

จะเลือกทานแบบไหนก็ได้ที่สะดวก ไม่ว่าจะเป็นวิตามินแคปซูล วิตามินซีเด็ก         เม็ดฟู่วิตามินซี ฯลฯ วิตามินซีที่ดีที่สุดคือวิตามินที่ผลิตจากวัตถุดิบมีคุณภาพ ร่างกายก็ได้ประโยชน์เช่นกัน แต่ข้อดีข้อเสียของวิตามินแต่ละชนิดก็แตกต่างกันไป

1. วิตามินซีอัดเม็ด ส่วนใหญ่จะมีขนาดค่อนข้างใหญ่จึงอาจมีปัญหาในการกลืนบ้างสำหรับบางคน เมื่อทานแล้วต้องดื่มน้ำตามมากๆ เพราะวิตซีชนิดนี้ต้องใช้น้ำช่วยในการแตกตัวมากกว่าชนิดอื่น 

2. วิตามินซีเม็ดอม เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องกลืนเม็ดยายากหรือไม่ชอบการกลืนแบบเม็ด วิตามินซีอมเล่นจะช่วยให้ทานง่ายขึ้น จะมีวิตามินซีปริมาณตั้งแต่ 25-500 มิลลิกรัม แต่การอมวิตามินซีบ่อยๆ ฤทธิ์กรดจากวิตามินซีจะกัดกร่อนสารเคลือบฟันให้บางลงได้ จึงควรทานแต่พอดี 

3. วิตามินซีแคปซูล มีทั้งแบบแคปซูลแข็งและแคปซูลนิ่ม มีปริมาณวิตามินซี 500 มิลลิกรัม ทานและกลืนง่าย แต่มีราคาสูงกว่าแบบเม็ด

4. วิตามินซีแบบเคี้ยวหรือเยลลี่วิตามิน ส่วนใหญ่จะมีปริมาณวิตามินซีประมาณ 30 มิลลิกรัม มีการแต่งสีและรสชาติค่อนข้างเยอะโดยเฉพาะน้ำตาล เพื่อให้ทานง่ายและมีรสที่ชวนทาน เหมาะเป็นวิตามินซีสำหรับเด็ก หรือผู้ที่ทานแบบเม็ดใหญ่ลำบาก แต่ควรเลือกซื้อแบบที่ไม่เติมสารกันบูดและมีปริมาณวิตามินซีที่เพียงพอต่อร่างกายในแต่ละวัน

5. วิตามินซีเม็ดฟู่ เป็นวิตามินซีเม็ดขนาดใหญ่ โดยวิธีการทานคือนำเม็ดฟู่ไปละลายน้ำจนหมดฟองแล้วจึงดื่ม เพราะฟองอาจทำให้เกิดการแน่นท้องได้ มักจะมีปริมาณ 500-1000 มิลลิกรัม เหมาะกับผู้ที่กลืนยาเม็ดยาก ผู้ที่มีปัญหาการดูดซึมยาก เช่น ผู้สูงอายุ 

6. วิตามินซีแบบฉีด จะมีปริมาณวิตามินซี 500 มิลลิกรัม แต่ฉีดวิตามินซีแบบนี้จะต้องทำการปรึกษาแพทย์ก่อน โดยวิตามินซีแบบสารละลายจะออกฤทธิ์เร็ว ร่างกายสามารถนำไปใช้ซ่อมแซมร่างกายได้เลย ไม่ต้องผ่านกระบวนการย่อยจากกระเพาะก่อน จึงมักถูกนำไปใช้กับผู้ป่วย หรือผู้ที่ไม่สามารถทานยาเองได้ 

7. วิตามินซีแบบชง สามารถนำไปละลายน้ำได้ทำให้ทานง่าย เหมาะกับคนที่ทานยายากหรือไม่ชอบกลืนแบบเม็ด แต่ควรเลือกซื้อวิตามินซีแบบผงที่ปราศจากน้ำตาล เพราะบางยี่ห้อก็ใส่น้ำตาลในปริมาณมาก 

วิตามินซีกลุ่ม Ascorbic Acid 100% อาจระคายเคืองต่อกระเพาะ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคกระเพาะอาหารได้ และร่างกายอาจดูดซึมได้ไม่เต็มที่ ดังนั้นควรเลือกกลุ่มที่เป็น Ascorbic Acid ร่วมกับ Citrus Bioflavonoids  กลุ่ม Ascorbic Acid ร่วมกับ Bioflavonoids หรือ กลุ่ม Acerola cherry เพราะไบโอฟลาโวนอยด์จะช่วยเพิ่มการดูดซึมวิตามินซีให้ออกฤทธิ์ได้ดีและอยู่ในร่างกายได้นานขึ้น อีกทั้งยังช่วยเพิ่มการดูดซึมของวิตามินซีได้ถึง 35% ช่วยเสริมการทำงานของวิตามินซี รวมไปถึงสามารถอยู่ในร่างกายได้นานขึ้นด้วย 

เคยสงสัยไหมว่า Acerola cherry คืออะไร อะเซโรล่า เชอร์รี่ เป็นผลไม้เมืองร้อนที่มีวิตามินซีสูงมากกว่าผลไม้สูงกว่าที่พบในส้มถึง 30-80 เท่า และมากกว่าผักผลไม้อีกหลายชนิด มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยยับยั้งสารไนโตรซามีนจากการรับประทานอาหารปิ้งย่างที่ไหม้เกรียม ช่วยดูดซึมซิลิเนียมในลำไส้ ช่วยยับยั้งสารฮีสตามีนที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้ และช่วยลดความเสี่ยงการเกิดเชื้อราบนผิวหนัง

โทษของวิตามินซี 

สามารถทานวิตามินซีได้อย่างต่อเนื่อง เพราะวิตามินซีเป็นวิตามินละลายในน้ำ ร่างกายจะขับออกทางปัสสาวะตลอด ทำให้ไม่มีการสะสมในร่างกาย แต่ต้องระมัดระวังสำหรับผู้ที่มีภาวะโรคไต เพราะวิตามินซีก่อนจะถูกขับออกจะเปลี่ยนเป็นกรดออกซาลิก เมื่อรวมกับแคลเซียมจะเกิดผลึกแคลเซียมออกซาเลต ทำให้เกิดก้อนนิ่วหรือการอุดตันในระบบทางเดินปัสสาวะ ซึ่งผู้ที่เป็นโรคไตหากรับประทานวิตามินซีอาจเสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะได้มากกว่าผู้ป่วยด้วยกันที่ไม่ทานวิตามินซี แต่การจะเกิดก้อนนิ่วก็เป็นไปได้ด้วยหลายสาเหตุ ไม่ใช่เพียงเพราะการทานวิตซีส้มเท่านั้น ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์ดีที่สุด 

การเลือกซื้อวิตามินซี

• มีเลขจดแจ้งทะเบียนของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.) 
• แจ้งวันเดือนปีที่ผลิตและหมดอายุ 
• บริษัทที่ผลิตหรือนำเข้ามาจำหน่ายจะต้องระบุสถานที่ มีเบอร์โทรติดต่อได้
• ฉลากบนบรรจุภัณฑ์ต้องมีข้อมูลรายละเอียดของวิตามินซีใน 1 เม็ดประกอบด้วยอะไรบ้างอย่างชัดเจน 
• ต้องอยู่ในบรรจุภัณฑ์ทึบแสง เพราะแสงแดดและความร้อนมีผลให้วิตามินเสื่อมคุณภาพเร็ว 

วิตามินซียี่ห้อไหนดี / วิตามินซี 1000 mg ยี่ห้อไหนดี

เราไม่ได้สรุปว่าวิตามินซียี่ห้อไหนดีกว่า ยี่ห้อไหนดีที่สุด แต่จะนำยี่ห้อวิตามินซีที่หาซื้อได้ในประเทศไทย มีเลยจด อย. ถูกต้อง เป็นยี่ห้อที่ได้รับความนิยม และมียอดซื้อยอดขายกันมากติดอันดับที่ถูกพูดถึง เพื่อเป็นข้อมูลคร่าวๆสำหรับใครที่ต้องการจะเลือกซื้อวิตามินซีไว้ทานแต่ยังไม่รู้จะซื้อยี่ห้อไหนดี หรือต้องการเปลี่ยนยี่ห้อวิตามินซี

1. แนทซี (NAT C) ผลิตโดยบริษัท MEGA We care ที่เป็นโรงงานผลิตยาแห่งแรกและแห่งเดียวในไทยที่ผ่านการรับมาตรฐานการผลิตระดับสากล (GMP) ถึง 2 สถาบันจากออสเตรเลียและเยอรมัน กระปุกพลาสติกทึบแสง ฝาแบบเกลียวหมุนปิดได้แน่นสนิทดี nat c ราคา 230 บาท กระปุก 30 เม็ด 

2. วิตามินซีvistra เป็น Acerola Cherry 1000 mg มีความเป็นธรรมชาติมากที่สุดและยังที่ช่วยดูดซึมได้ดี วิตามินซีวิสตร้าเป็นอีกแบรนด์ที่รู้จักและคุ้นเคยกันดี อยู่ในรูปแบบอาหารเสริมไม่ใช่ยาวิตามินซี ราคาไม่แพง ใน Acerola Cherry 1000 mg. มี Vitamin C ไม่เกิน 60 mg. และ Grape Seed 40 mg จึงช่วยในเรื่องผิวพรรณได้ดี ขวดแก้วสีชาไม่ทึบแสง ฝาเกลียวหมุนปิดแน่นสนิท vistraราคาประมาณ 260 บาท กระปุกละ 45 เม็ด แต่บางร้านอาจหาซื้อได้ถูกกว่า ก็ต้องแล้วแต่ละร้าน ขวดหนึ่งก็ทานได้เดือนนิดๆ 

3. วิตามินซี blackmore วิตามินซีสัญชาติออสเตรเลีย มี 31เม็ดในขวดแก้วสีชาไม่ทึบแสง มองเห็นเม็ดวิตามินได้ เม็ดใหญ่พอประมาณ แต่อาจกลืนยากสำหรับคนมีปัญหาการกลืนเม็ดยา ฝาขวดเปิดปิดแบบสุญญากาศ เป็นยี่ห้อแรกๆที่เข้ามาเปิดตลาดอาหารเสริมจำหน่ายในไทย เป็นวิตามินซีมาตรฐานสากล ที่ได้รับความไว้วางใจกันมานาน ราคาประมาณ 300 บาท

4. วิตามินซีDHC วิตามินซีเชื้อชาติญี่ปุ่นปริมาณ 500 mg ที่มาในรูปของซองซิปทึบแสง แบ่งทานเช้า-เย็น จะได้วิตามินซี 1000 mg  วิตามินซีdhc ใน1ซอง มี 60 เม็ด ทานได้ 30วัน ราคาประมาณ 195-200 บาท 

5. วิตามินซีเกาหลี Eundan Vitamin C 1000 mg หรือ วิตามินซีอึนดัน วิตามินสัญชาติเกาหลีที่การันตีว่าสกัดจากธรรมชาติ 100% เป็นวิตามินซียอดฮิตในเรื่องการบำรุงผิวกระจ่างใส นุ่มเด้ง ลดรอยสิว และยังช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายด้วย 1ซอง มี 60 เม็ด ราคาประมาณ 350 บาท ทานวันละ 1- 2 เม็ด พร้อมอาหาร เช้า-เย็น 

6. วิตามินซีองค์การเภสัช วิตามินซีแบรนด์ไทยขององค์การเภสัชฯ เป็นวิตามินซีขนาด 500 mg โดยฉลากข้างขวดแจ้งวิตามินซี 500 มิลลิกรัม ไม่มีแจ้งส่วนประกอบอื่น และข้อบ่งใช้คือ สำหรับรักษาอาหารขาดวิตามินซี แม้จะดูไม่มีรายละเอียด แต่เพราะเป็นผลิตภัณฑ์ขององค์การเภสัชฯ จึงทำให้ยังดูเป็นที่น่าเชื่อถือได้ ที่สำคัญคือ ราคาสบายกระเป๋า ถูกบรรจุในขวดสีชาที่มองเห็นเม็ดวิตซีข้างในได้ ขนาดเม็ดจะเล็กกว่าบางยี่ห้อ ด้วยขนาดปริมาณวิตามินซีเพียง 500 mg เท่านั้น ทานง่าย โดยวิธีการทานคือ วันละ 2 เม็ด  แบ่งทาน เช้า-เย็น ครั้งละ 1 เม็ด แต่ข้อเสียคือ หาซื้อยากสักหน่อย หากซื้อที่องค์การเภสัชฯเลย หรือร้านขายยาราคาส่งแถวอนุสาวรีย์ฯ ข้างรพ.รามาฯ จะมีร้านยาราคาย่อมเยา จะได้ราคาไม่ถึงร้อยบาท แต่ถ้าร้านอื่นๆ หรือซื้อตามออนไลน์ เดี๋ยวนี้ราคาจะอยู่ประมาณ ร้อยกว่าบาทแล้ว โดย 1 ขวด บรรจุ 100 เม็ด 

นอกจากนี้ยังมีผลิตภัณฑ์วิตามินซีที่เป็นรูปแบบน้ำ เปิดปุ๊บดื่มปั๊บ ง่ายและสะดวกสำหรับคนยุคปัจจุบัน ที่ผลิตออกมาจำหน่ายแข่งขันกันมากมาย เช่น วิตอะเดย์ วิตามินวอเตอร์  วิตซี ฯลฯ และรูปแบบชงครั้งเดียวต่อดื่มอีกหลายยี่ห้อ การดูแลเอาใจใส่ตัวเองนั่นดี ยิ่งสถานการณ์ ณ ตอนนี้ ที่รายล้อมไปด้วยฝุ่นควัน มลพิษที่เพิ่มขึ้น และ covid-19 โรคภูมิแพ้ที่มีอัตราผู้ป่วยเพิ่มขึ้น ยิ่งต้องใส่ใจสุขภาพตัวเองมากขึ้น แต่ต้องศึกษาและเลือกให้ดี เพราะของแท้มากคุณภาพมีให้เลือกซื้อ แต่ของปลอมของเลียนแบบก็มีปะปนมากเช่นกัน 

สำหรับผู้มีสุขภาพแข็งแรงไม่มีโรคประจำตัวสามารถหาซื้อทานได้โดยอาจไม่มีผลกระทบใดๆ แต่สำหรับผู้มีโรคประจำตัวควรศึกษาและปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ และอย่ารีบหลงเชื่อที่ว่า วิตามินช่วยไม่ให้เป็นโควิด19 ได้ เพราะขนาดผู้ที่มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง รวมไปถึงนักกีฬาก็ยังติดเชื้อได้ตามที่เราได้ยินข่าวแล้ว แต่วิตามินซีช่วยให้เม็ดเลือดขาวทำงานในการต่อสู้โรคได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เป็นผู้ช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ไม่ใช่ยาป้องกันหรือรักษาโรคได้ขนาดนั้น และจากที่แพทย์ออกมาแนะนำแล้วว่า ควรทานพร้อมกับการออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้ร่างกายมีภูมิที่ดี ท้ายนี้ก็ขอให้ทุกคนมีสุขภาพแข็งแรง เพราะ “การไม่มีโรคคือลาภอันประเสริฐ”